Nieuw hoofdstuk

Na een nachtje slapen, hebben we besloten om toch alvast maar aan de binnnenmuren te beginnen op de benedenverdieping. Op die manier zien we weer wat vooruitgang, en het geeft ons tijd om uit te dokteren hoe dat plafond nu in elkaar moet komen te zitten.

De binnenmuren zijn houten frames waarop OSB en als afwerkingslaag Fermacell (milieuvriendelijkere variant van gyproc) wordt geplaatst. Binnenin komt er dan een isolatielaag van hennep. Maar we beginnen met de basis: Eerst worden er vertikaal valiesplanken waterpas vastgemaakt tussen twee hoofdbalken of tussen een hoofdbalk en de buitenmuur. Daartussen plaatsen we tegen het plafond en tegen de vloer horizontale planken. Zo heb je een eerste kader waar er vertikaal om de (ca.) 40cm planken worden geplaatst, en daartussen worden horizontaal nog eens plankjes gezet om de boel extra te verstevigen. Om te beginnen is er wel wat rekenwerk, omdat de hennepplaten een bepaalde afmeting hebben. Om ons veel snijwerk en afval te besparen, zetten we onze planken dan ook op de juiste hoogtes zodat de hennep er straks netjes tussen past.

En o ja, benieuwd naar de afgewerkte garagevloer? Voila:

Orde op zaken

Nu de buitenste schil van ons huis zijn bescherming heeft gekregen, is het tijd om binnen orde op zaken te stellen. Ook letterlijk, want al verwacht je van een werf niet dat die perfect opgeruimd is, het is de laatste weken nogal uit de hand gelopen. Het wordt een hele triage: wat moet weg, wat kunnen we waarvoor nog gebruiken, en waar leggen we wat zodat het niet in de weg ligt, maar toch ook niet te ver ligt van waar het uiteindelijk gebruikt moet worden. Gaandeweg komen bovendien weer dingen boven water die misplaatst (lees: kwijt) waren geraakt. Nu kwestie van weer even goede afspraken te maken voor het opbergen van werkmateriaal zodat we toch voor een tijdje weer alles bij de hand kunnen houden.

Dan was het ook de hoogste tijd om onze garagevloer verder af te werken, want egaliseercement en tegellijm hebben positieve temperaturen nodig, en ondertussen vallen de blaadjes (en graadjes) buiten lustig naar beneden. Dus kwestie van nog even op te schieten voor onze garagepoort wordt geïnstalleerd. De egalisé leek ons simpel: vloeibaar mengsel dat zich netjes in de oneffenheden van de chape nestelt en zichzelf egaliseert. Paar zakken gaan halen, samen met water – netjes afgemeten zoals aangegeven op de verpakking – in de kuip, en mengen maar. Zag er mooi lopend uit, dus uitkappen over de vloer en aan de slag met onze aftrekkers. Blijkt het mengsel toch niet echt makkelijk uit te smeren, waardoor het wat dik op onze chape blijft liggen en niet echt egaal wordt. Niet zoals het hoort. Vlug nog wat extra water bij het resterende mengsel gevoegd. Dat lukt al beter. De tweede zak wordt dan ook met (veel) meer water aangelengd. Het begint nu tenminste ergens op te lijken. Even laten drogen en afwachten wat het resultaat is. Hopelijk valt het mee en komt onze vloer nu niet te hoog.

Dan de tegels. Hier en daar bleek het toch nodig wat van de égalisé af te kappen, zodat de tegels mooi gelijk komen met de dorpel. Dan netjes de rijtjes afwerken, en weer even laten drogen. Volgende week gaan we de tegels nog invoegen, en dan zullen we het definitieve resultaat kunnen zien! Fingers crossed!

Ondertussen moeten we deze week ook de knoop doorhakken hoe de planning er nu verder moet uitzien. Volgens de architect moeten we nu eerst het plafond laten lemen. Maar dan moeten we eerst electriciteitsdraden trekken in het plafond voor de lichtpunten. Maar hoe leg je electriciteit als er geen binnenmuren staan? Enfin, daar moeten we nog eens een nachtje over slapen...

De Metamorfose

Onze berg hout met stro is afgelopen week gepromoveerd van stal tot huis: de gaten zijn nu gevuld met ramen en deuren en dat geeft het hele huis meteen een nieuw gezicht. Even stilstaan en genieten. Wat zijn we content! En vanaf nu eraan denken om de huissleutel mee te nemen.

Ondertussen is ook de grond aangevuld (onze grondwerker wist ons te vertellen dat bij een kelder de afvoerbuizen gewoonlijk al worden gestoken voor de grond rond de kelder terug wordt aangevuld. Op die manier kunnen de buizen met haken in het beton worden vastgemaakt onder het juiste verval, waardoor het risico op verzakken bij het aanvullen nihil is. Tja, beetje laat voor ons... maar een goede tip voor toekomstige zelfbouwers…), en hebben we onze race tegen de tijd voortgezet om op tijd klaar te zijn voor onze date met Mathias van het Leemniscaat!

Op donderdag werd de stelling geleverd. De mannen (en vrouw) van het Leemniscaat weten van aanpakken want op nog geen twee uur stond de stelling rond het huis. Zo kunnen we ook aan de bovenverdieping werken zonder al te veel halsbrekende toeren te moeten uithalen. Dus verder aan de slag met plastiek weghalen, balen gelijkslaan, gaatjes vullen, riet en wapening schieten, … en het gaat vooruit! Met nog vele helpende handen waren 3 gevels bijna af. Tot… Trui na het werk nog vlug het één en ander wilde afwerken. Op het bovenste niveau van de stelling moest nog wat worden vastgeschoten, net om het hoekje onder het dak. Beetje slecht gemikt, en daar ging het nietje dwars door de duim. Au! Niet bevorderlijk voor de productiviteit. De laatste werkjes moesten dus maar door de Leemniscaat-mannen worden gedaan. In een sneltempo werd het riet en de wapening nog vastgemaakt, en begon het traskalken van de gevels. Tot ver na het donker hebben ze doorgewerkt, en dit is het resultaat:

(Voor)

(Na)

Een ruwe basislaag weliswaar, maar dat is nodig om een goed hechtende ondergrond te vormen voor de volgende laag (die 2de helft volgend jaar op de agenda staat). Belangrijkste is dat we nu waterproof zijn en met een gerust hart de winter in kunnen gaan.

Terugblik: stromuren

Nu het stro in het dak, de vloer en de muren steekt, ook hier even een terugblik.

- creativiteit is een noodzaak, zeker als je wat "speciallekes" in je plannen hebt zitten (denk bv aan onze schuine muren aan de erker)
- lukt het uiteindelijk toch niet met stro, is een kalk-hennep-mengsel je noodoplossing. Dit mengsel is ook vnl opgebouwd uit natuurlijke materialen, en heeft een gelijkaardig isolatievermogen als stro.
- wat je zaagt, moet je meteen leggen, de dag erna is de kans reëel dat het niet meer past.
- hoe kleiner het gat is dat je nog met strobalen moet opvullen, hoe minder centimeters je in de verschillende richtingen moet bijtellen voor een strobaal op maat, anders is het steeds weer een uitputtingsslag. Bij het plaatsen van die laatste balen is een houten "stormrammetje" van zo'n 60 cm je beste vriend!
- ramen op maat kunnen perfect in een strobalen huis, maar besef dat er heel veel tijd in kruipt om ze te zetten.
- houten balken trekken onder invloed van temperatuur en vochtigheid alle kanten uit. Het is dus onbegonnen werk om alles volmaakt recht te zetten (vb die op maat gemaakte raampjes). Zelfs als het je lukt, staat het een week later toch weer anders. Leg je er maar bij neer, het is nu eenmaal zo. (Heel vervelend voor pietjes precies zoals wij).

Zottekot

Dit weekend was het een drukte van jewelste, want eind november is de buitenbepleistering voorzien en daarvoor moet nog het nodige worden voorbereid. Eerste punt op de agenda: al het materiaal verzamelen, dus even een toertje door schoon België en dan aan de slag.
Er is een hele waslijst aan taken die moet worden afgewerkt: de plastiek weghalen, de muren gelijkmaken, rietmatten schieten, wapeningsnetten plaatsen, druipneuzen hangen, ramen en hout dat zichtbaar blijft afplakken,...

Enfin, we hebben ons niet verveeld dit weekend, en dankzij de vele helpende handen ging het werk vlot vooruit. Volgend weekend gaan we hiermee nog even verder, en daarna… krijgt het stro zijn jasje aan!

Buizenkunst

Aangezien de hemelsluizen afgelopen week wat minder van katoen hadden gegeven, konden we weer verder werken aan de afwatering. Na wat strubbelingen met de rioleringsafvoer, en een herneming wegens een verkeerd gespannen touw, loopt nu het water netjes van het dak naar de regenwaterput.

Zoals bij wel meer klusjes tot nu toe het geval was, waren de laatste loodjes het lichtst. Dit ingewikkeld stukje kunst was - verrassend genoeg - een fluitje van een cent.

aanmodderen

Dit weekend een extra dagje om op de werf te werken. Joepie, maar jammer dat het weer niet echt mee wil. Regenpijpen leggen in de regen is geen pretje (ook al wordt er voor een modderbadje door sommige mensen goed betaald) en het is ook niet evident alles stabiel te leggen. Op donderdag hebben we de buizen aan de rechterkant van het huis tot aan de voorgevel gelegd, maar daar was het na enkele dagen van regen zo’n modderpoel geworden ( de buizen die we het weekend eerder hadden gelegd, lozen al het water van het dak op dit moment op die plek - was dus niet ons beste idee om ze zo te laten liggen), dat er geen beginnen aan was om het verval daar nog goed te krijgen. Het zou dus eerst een paar dagen wat droger moeten zijn, om het laatste stuk te leggen. Iets voor volgend weekend?
Op zaterdag en zondag hebben we ons opnieuw gemotiveerd om gaatjes te vullen. Die klus is – vanbinnen althans – nu helemaal geklaard.

H²O

Afgelopen dinsdag zijn ze het water komen aansluiten. Jippiejajee! Een ééntapskraantje weliswaar – al lijkt de naam hier enigszins verkeerd gekozen aangezien er niet 1 maar 2 kraantjes zijn – maar wat een luxe!

Eigenlijk kan je de waterleiding al laten aansluiten zodra de kelder dicht is – en in onze ideale wereld was dat vorig jaar rond eind november geweest – maar door de verschuivingen in de planning, en daarna door de vele andere prioriteiten (denk aan vloeren, muren, ...), hebben we nu pas tijd gemaakt om sleuven te graven, wachtbuizen te leggen en een afspraak te maken. Maar – bijna een jaar later dan voorzien – hebben we eindelijk het eerste moderne comfort in huis.

Nu we dan toch begonnen zijn met sleuven graven, doen we nog even verder. Het wordt namelijk tijd om de grond rond het huis aan te vullen en te verstevigen met broccolion zodat binnen enkele weken de stellingen kunnen worden opgebouwd voor de pleisterwerken. En graven in broccolion moet nogal een uitdaging zijn,… één die we niet van plan zijn aan te gaan. Er komen ongetwijfeld nog genoeg andere uitdagingen onze richting uit de komende maanden.

We hebben een sleuvengraver gehuurd (dit is geen beroep en ook geen slaaf of zo, maar een machine – niet hetzelfde als een bobcat trouwens!) om de greppels voor de regenafvoer te trekken. Tof dingske maar onmogelijk om te besturen op een hobbelige modderachtige grond, met als gevolg: al glijdend en glibberend schuift dat ding (van ca 400kg) op een gegeven moment de pas gegraven gleuf in. En begin dat maar eens met z’n tweetjes er terug uit te sjorren. Enfin, na tal van vruchteloze pogingen dan maar beroep gedaan op de wetten der fysica: de truc met de hefboom om één kant op te tillen en platen onder het wiel te kunnen schuiven zodat de machine weer genoeg grip heeft om er op eigen kracht uit te rijden. Dan de laatste sleuven nog gegraven zonder verdere noemenswaardige incidenten (buiten een betonplaat – waar komt die opeens vandaan? –die we met het pikhouweel te lijf zijn gegaan).

Op zondag zijn we dan aan het puzzelen geslagen met buizen en verbindingsstukken (Y’s, T’s, moffen, bochten van 45° en van 90°). Het weer is gelukkig al heel wat aangenamer dan op zaterdag (die gure noorderwind was gaan liggen). Stukje voor stukje controleren en corrigeren we het verval om dan uit te komen op … een buis van de afvoer die op precies dezelfde hoogte ligt. Een van de twee gaat dus een sterker verval moeten krijgen, al moeten we natuurlijk uitkijken dat geen van beide te laag uitkomt voor de aansluitingen. Moeten we deze week dus even over denken.

En tot slot hebben we ons “winterhol“ klaar gemaakt. Kwestie van een hoekje te hebben waar we ons tijdens de wintermaanden ’s middags wat kunnen opwarmen. Een verwarmingselementje, een werflamp, een dubbel gordijn en je komt al een heel end!

de laatste strobaal

Vorig weekend hebben we wat rust genomen, en gewoon lekker niks gedaan.
Hoewel, niks is veel gezegd, want aangezien ze de garagepoort afgelopen dinsdag kwamen opmeten, moesten we de vloer van de garage in orde brengen. Dus hebben Toon en papa Michel zich donderdag aan het werk gezet om de garagedorpel te plaatsen. Netjes waterpas, zoals het hoort. Op vrijdagnamiddag werd dan de chape geleverd, die we met vereende krachten hebben binnen gekruid (van het werkwoord kruien, heeft niks te maken met kruiden, chape hoeft niet op smaak te worden gebracht). Het chapen zelf was toch niet zo evident als eerst gedacht, en de tegels gelijk erin leggen was dan ook net een stap te ver. De theorie was nochtans goed doordacht, maar voor het uitvoeren bleek enige ervaring toch wenselijk, en die hadden we -verrassing- niet. Na een namiddag goed doorwerken lag de chape van de garage dan toch… min of meer gelijk. Niet slecht voor een eerste keer, en het is natuurlijk maar de garage, maar toch niet meer voor herhaling vatbaar, achteraf bekeken. Nu de chape een paar weken laten drogen, en dan zullen we zien of tegelen ons beter afgaat.

Na de aangename break die we vorige zaterdag en zondag hebben genomen, was het dit weekend tijd om weer aan de slag te gaan. Op maandag is onze houtskeletbouwer de allerlaatste klusjes komen opknappen: de zijdeur is verbreed, en de laatste balkjes aan de schouwdoorvoer zijn gezet. M.a.w. we konden nu eindelijk onze laatste stromuur afwerken en de laatste planchet leggen. Heerlijk gevoel, te kunnen zeggen dat de buitenmuren eindelijk volledig zijn gezet!

Tot aan het gaatje

Dit weekend hebben we gaatjes gevuld, gaatjes gevuld en gaatjes gevuld. Een werkje waar je het nodige geduld en de nodige ernst voor aan de dag moet leggen. Het is namelijk een serieus belangrijk werkje! En broodnodig ook, aangezien we in sommige vakken gewoon naar buiten konden gluren via gaatjes, kieren en spleten. Maar het is ook serieus vervelend. Probleem is 1. ééntonig en 2. je ziet er niks van. Staat zeker in onze top 3 (samen met plastiek zetten en - we gokken - lemen, maar dat valt nog even af te wachten). Maar goed, we zijn in ieder geval mooi opgeschoten. Benedenverdieping is klaar, en boven is er ook al 1/4de in orde. Nog even doorbijten dus.

kleine klusjes

Nu het grote werk van de muren is afgerond, is het tijd om te beginnen aan de waslijst van de kleinere klusjes die moeten gebeuren:
zo hebben we een begin gemaakt aan het vullen van de gaatjes in de stromuren. Niet het meest plezierige werkje, je ziet er natuurlijk niks van, en het gaat niet erg vlot vooruit. En volgens mij - speciaal om me te jennen - vul je op de ene plek stro bij terwijl het dan op een andere plaats er weer uit valt... Enfin, het wordt niet één van mijn favoriete bezigheden, maar het is nu éénmaal een zeer noodzakelijk kwaad, dus dan maar op de tanden bijten. Gelukkig komen er af en toe helpende handen bij, waardoor het werkje toch wat sneller vooruit gaat. En hoe meer zielen, hoe meer vreugd, natuurlijk!
Ook werd de kelder opgeruimd. Nu het stro in de muren allemaal op zijn plaats zit, kan het stro dat tijdens het bouwen in de kelder is gevallen en daar de hele tijd heeft liggen rondslingeren, eruit worden gehaald (samen met twee bewonertjes, die op de ene of andere manier toch weer in de kelder gesukkeld waren).
De aarding is uitgegraven en naar binnen getrokken zodat deze niet in de weg ligt, of beschadigd kan worden als de grond verder wordt aangevuld.
En een deel van de bekisting voor het chapen van de garage is op zijn plaats gezet.
Toch weer een paar werkjes die we kunnen afvinken op ons lijstje.

Ziehier: onze voorgevel in stro

Eindelijk: onze voorgevel is ook af!

Op zaterdagochtend nog vlug een aantal balken hout gaan halen, nadat onze grondwerker was langsgeweest om te bespreken hoe en wanneer de grond zou worden aangevuld. Als we in november de buitengevel willen lemen, moet er een stelling worden gezet, en dan liefst op vlakke en stabiele grond, nietwaar?
En dan ons beste beentje voorgezet om de laatste meter tussen muur en plafond te overbruggen.

En ook onze wachtbuizen zijn gestoken, dus laat de mannen van de wateraansluiting maar komen!

Zodra het huis winddicht is, laten we ook de meterkast binnen installeren en dan zitten we knusjes binnen.

zo van die dagen

Naar dit weekend hadden we al een tijdje uitgekeken. Vrijdag zijn ze de ramen komen opmeten. Samen met de architect hebben de mannen van Raam-Idee alle ramen bekeken, besproken en opgemeten. Dus binnen een 8-tal weken krijgt ons huis een nieuw gezicht. Ook de mannen van het houtskelet zijn langs geweest om de laatste touch-ups en afspraken te maken, zodat de zijdeur binnenkort kan worden verbreed en we ook hiermee verder kunnen.
Nadat al dat volk was vertrokken, kwam onze houtleverancier onze binnenmuren leveren: bijna een lopende kilometer aan valiesplanken die het geraamte gaan vormen van onze binnenmuren. We hadden ook nog extra bruggen laten leveren om de laatste muren af te werken, dus nadat we vrijdag al dat hout naar binnen hadden gesleept, gingen we op zaterdag weer aan de slag. Eerst vlug een oud kastje en een tweedehands microgolfoven naar binnen gedragen en op hun plaats gezet (kijk kijk, we hebben een keukentje! - en nu kunnen we tijdens de koude dagen tenminste eens een lekkere kom warme soep naar binnen lepelen) en dan terug naar de orde van de dag. De muren van de oversteek en het stukje aan het dakterras schoten lekker op, en stonden al snel half recht.
Zondag dus nog even een spurtje en dan zijn de muren toe - of dat dachten we toch, want... je hebt zo van die dagen dat alles verkeerd loopt:
Het is ons ondertussen duidelijk geworden dat onze basisscholing op vlak van hoofdrekenen pijnlijk ontoereikend is geweest, want elke keer opnieuw worden we met onze neus op de feiten geduwd dat ons materiaal, waarvan we steeds overtuigd zijn dat het voldoende moet zijn om alles af te werken, al op is vooraleer de muren rechtstaan. M.a.w. het hout dat op vrijdag geleverd was, bleek tegen zondag alweer grotendeels op te zijn, en we hebben toch echt alles nagerekend!. Een blik op de doos waar onze L-ijzers inzitten gaf hetzelfde aan (maar we hadden toch alle balken die we nog moesten zetten nageteld ? hoe kan dat nu?) dus dan maar naar de Snuffelmarkt (wat een geluk dat die winkel open is op zondag), maar blijkt dat hun L-ijzers niet op voorraad zijn. Tja, dan maar vastzetten wat we nog kunnen en dan wat andere klusjes opknappen (er zijn er genoeg). Maar nee hoor, er wordt niets vastgezet, want de boormachine die we gebruiken om de zware L-ijzers vast te zetten, zit in Toon zijn auto, die op de werf overnacht heeft en die op slot zit, en - je raadt het vast al - de sleutel ligt thuis, zo'n 60km verderop. Met andere woorden, de muren zijn niet af *zucht*.
Wat hebben we wel gedaan? Een sleuf gegraven voor de wachtbuizen (wateraansluiting, electriciteit,..), en nog wat kleine strobaaltjes als isolatie gestoken in de ringbalk aan het dak. En de rest is voor de volgende keer maar weer.

eventjes rustig aan

Omdat onze laatste bestelling van houten bruggen helaas niet op tijd bij de houthandelaar was om het laatste gat in onze gevel af te werken, en omdat er wat griepachtige verschijnselen in het spel waren, hebben we het dit weekend rustig aan gedaan. De ramen werden zoveel mogelijk verder afgewerkt voor de opmeting aanstaande vrijdag (juich juich!), we hebben nog wat plastiek verhangen ter voorbereiding van het laatste stukje muur (met al die oplapwerken van de laatste maanden zaten sommige houten latjes in de weg om de kaders en het stro te zetten). En we zijn garagetegels gaan halen. Beetje voorbarig? Nee hoor! De garagevloer leggen is één van de volgende werkjes die op de planning staat nadat de muren volledig af zijn. We kiezen namelijk voor een horizontaal opengaande sectionaalpoort, waardoor de vloer klaar moet zijn vooraleer er kan worden opgemeten. In het licht van winddicht zitten voor de winter, willen we dat grote gat aan de slagregenkant dus ook graag toe hebben.

Hopelijk zijn tegen volgend weekend de griepbacillen vertrokken, en de laatste houten balken toegekomen op de werf, zodat we er weer volop tegenaan kunnen gaan.

Einde stromuren in zicht

Het werk gaat nu met grote sprongen vooruit. De muren geraken 1 voor 1 helemaal dicht. Afgelopen week en weekend hebben we de muren aan de achtergevel en aan de andere zijgevel doorgetrokken tot boven, hebben we de vloer van de oversteek afgewerkt, en al een start gemaakt aan de zijmuurtjes van de oversteek. Als we volgend weekend een nieuwe lading hout hebben gehaald, kunnen we de voorgevel afwerken, en dan staan alle muren er (met uitzondering van die stukjes waar we wachten op correcties van de aannemer).

We hebben ons ondertussen trouwens al enkele keren afgevraagd wat we anders hebben gedaan bij het bouwen van de muren op de benedenverdieping, want daar hebben we drie keer zolang over gedaan. Is het echt een kwestie van de kneepjes in de vingers te hebben? Of waren we te perfectionistisch bezig? Hoe het ook zij, het einde van het hoofdstuk stromuren bouwen is in zicht.
Hoog tijd om de ramenleverancier aan het werk te zetten!

stromuren tot tegen het dak

Na eerst onze houtvoorraad terug wat te hebben aangevuld, zijn we er weer tegenaan gegaan: Balken op maat zagen en vastzetten (en toch nog maar wat hout extra gaan halen, want het gaat er aan een sneltempo door!), stropakketjes maken voor tussen de balken aan de dakrand, balen op maat maken voor het laatste rijtje stro bovenaan in de muur,... Het gaat niet zo vlot als we wel willen. Kleine baaltjes lijken meer weerstand te bieden dan grote balen, dus zowel voor de dakrand als voor het laatste rijtje is er weer wat overtuigingskracht nodig. Maar aan het einde van het weekend kunnen we toch een paar afgewerkte muren bewonderen:

(jammer alleen van het stuk muur waar we niet aan kunnen beginnen omdat in de muur eronder de zijdeur eerst moet worden aangepast)

Greenhouse

Heerlijk, zo'n zomers weekend! Maar achter de plastiek geeft dat onzalige temperaturen. Zo'n "groen huis" is, ingepakt in plastiek, eigenlijk een grote serre. Wat hebben we gezweet! We waren allemaal zo rood als tomaatjes. Maar we hebben ons kranig staande gehouden: vrijdagnamiddag hebben papa en ik de muren van de slaapkamer-badkamer-dressing verder aangepakt - alles tot aan de hoogte van de raampjes is afgewerkt, dus nog even puzzelen om de 3 kaders in elkaar te steken, en dan is die muur af. 's Zaterdags kwam ook Sven een handje toesteken en met vereende krachten hebben we de muur aan de andere kant zoveel mogelijk afgewerkt. Helemaal toe is deze nog niet - helaas - want 1. het plafond op het verdiep blijkt hoger te zijn dan beneden, waardoor we een extra rij balken moesten zetten. Aangezien we door onze voorraad hout heen zitten, moet de laatste rij bovenaan dus nog even wachten tot we extra hout hebben gehaald, en 2. de muur boven de zijdeur kan niet worden gezet tot de zijdeur zelf aangepast is. Deze was wat smalletjes gemaakt, waardoor een balk van het houtskelet verplaatst moet worden. Hiervoor moeten we eerst een muurtje beneden weer afbreken en opnieuw opbouwen vooraleer we boven de muur verder kunnen doortrekken. Op zondag hebben Toon en ik de bakken voor de grote ramen gemaakt en vastgezet, en de raampjes beneden afgewerkt (geisoleerd en triplex geplaatst). Al bij al niet slecht, maar voor volgend weekend bestellen we toch liever wat minder warm weer!

Tempo

Afgelopen week hebben we de avonden gebruikt om weer het nodige voor te bereiden voor een productief weekend: de laatste planchetten werden naar het verdiep gestoken, de strobalen die nog in de weg stonden om het laatste stuk vloer dicht te leggen werden in alle hoeken weggestopt waar we ze nog kwijt konden, de laatste geluidsisolatie werd op zijn plaats geniet, de oversteek werd onderaan van latten voorzien zodat dit stukje ook nog geisoleerd kon worden. En dan was het terug weekend, dus eerste stop Boels voor het nagelpistool en dan weer opgetogen naar de werf om de laatste stukken vloer dicht te leggen. Die dag hadden we ook de mannen voor de ramen over de vloer om nog eens alles te bekijken en te bespreken, zodat we alles kunnen voorbereiden voor het opmeten van de ramen. Toffe gasten: ze denken mee over de uitdagingen die ook hier – uiteraard *zucht* - niet ontbreken, zijn flexibel, en weten van wanten. Zo hebben we ze graag! Op zondag kwamen onze vrienden Mieke en Kristof weer een handje toesteken. Ook zij weten van wanten, want het vloog vooruit: op een dag tijd stonden op het verdiep alle muren al half overeind:

Heel erg bedankt voor de hulp allebei, much appreciated! De toon is gezet, komende weken wordt het muurtjes bouwen in sneltempo (al weten we dat de raampjes de grootste tijdverslinders zijn) zodat onze raamleverancier eindelijk aan de slag kan, en onze woonst nog van ramen kan voorzien voor het straks alweer begint te winteren.

Schot in de zaak / vloer

Gewapend met een nagelpistool gingen we dit weekend aan de slag om onze vloer op de verdieping (= plafond van de gelijkvloers) te installeren. We hadden al zoveel mogelijk voorbereid om er een vlotte race tegen de tijd van te maken. Na dag 1 lagen de vloer van de slaapkamer, dressing, badkamer en tvkamer toe. Mede met dank aan de blog van collega-bouwers en hun zeer handige tip om de beitel te gebruiken om koppige latten mee op hun plaats te duwen!

Op dag 2 was het tijd om de berg stro voor de muren boven van de ene kant naar de andere te verhuizen. Aangezien we uiteraard wel aan de muren willen kunnen werken zonder een strostapel die in de weg staat, konden we niet de hele ruimte gebruiken. Gevolg: we kregen niet alles weggetast. We hebben dan maar de ruimte die we vrij hadden gekregen beplankt en dan de overloop onder handen genomen. Het stro dat nog in de weg staat, gaan we zoveel mogelijk op de laatst geplaatste vloer zetten (voordeel: kortere verhuisafstand en we hebben ze daar ook nodig voor de muren aan die kant) zodat we volgend weekend de rest van de vloer kunnen afwerken.

Opnieuw aan de slag

Twee weekjes vakantie achter de rug, twee weken waarin we het huis even vergaten, drie weekends "bouwverlof". Het was leuk, maar we staan ondertussen te springen om weer aan de slag te gaan.

Tijd om de eerste verdieping aan te pakken, te beginnen met de vloer. Tegen de raad van onze houtskeletbouwer in, hebben we besloten de planchévloer te leggen vooraleer het huis winddicht is. Want een vloer maakt het werk op het verdiep zoveel makkelijker en veiliger. En bovendien, bijna alle bouwers voor ons hebben hun vloeren gelegd voor ze aan de muren begonnen, dus waarom wij dan niet?
We beginnen met jute stroken op de draagbalken van het verdiep vast te nieten als geluidsisolatie. Daarbovenop zal de parket worden gelegd. Deze blijft langs de onderkant zichtbaar zodat je op de benedenverdieping een mooi houten plafond krijgt. We merken wel op dat er wat geschuurd zal moeten worden aan de draagbalken: aangezien ze de hele winter aan weer en wind hebben bloot gestaan, zijn er redelijk wat watersporen en vuile strepen op achtergebleven. Dat is natuurlijk niet zo'n mooi zicht, dus wordt dat een extra taak op de to-do-lijst.

Nadat de jute op zijn plaats ligt, heisen we een deel van de planchet naar boven zodat die al klaar ligt om volgend weekend te leggen. Aangezien we nog wat tijd over hadden, hebben we ons ook nog even op de schuine muur van de erker in de keuken gegooid. Zou niet al te moeilijk zijn, dachten we: geen ramen, dus het komt niet zo nauw. Maar...
Terwijl we de vertikale balken wilden rechtzetten, bleek er toch weer één en ander niet helemaal te kloppen: de muren van de kelder blijken namelijk niet recht onder de balken van het dak te lopen, waardoor onze muur tov de keldermuur aan de ene kant meer naar binnenstaat en aan de andere kant - en dit is wel vervelend - naar buiten steekt. Dus stonden we weer voor sophie's choice: onze muur krom maken, of een stuk naar buiten laten steken met het risico dat er vocht aan kan langs de onderkant. We hebben uiteindelijk voor het laatste gekozen, in de hoop dat we dit met het afwerken van de gevel kunnen opvangen en wegwerken. Time will tell...

Gelijkvloers - check!

Dit weekend het laatste sprintje getrokken voor de gelijkvloers en voor ons verlof, met als resultaat dat alle buitenmuren op de gelijkvloers nu klaar zijn en de werf opgeruimd kan worden achtergelaten.

We hadden gehoopt op dit punt veel verder te staan (zijnde alle muren klaar, ook op de verdieping), maar we doen er dubbel zolang over als we hadden ingeschat. Zo gaat dat in de bouw, nietwaar?
Ondertussen hebben we wel alle kneepjes in de vingers, alle probleemgevalletjes al eens meegemaakt (denken we), dus we hopen - fingers crossed - dat de muren van de verdieping een stuk vlotter gaan.

Moeder Natuur had dit weekend trouwens weer een verrassing voor ons: in ons dak zit een nest jonge vogels. Het winterkoninkje dat ons regelmatig een bezoekje bracht, heeft besloten dat ons huis de ideale plaats was voor haar kleintjes, dus nu horen we geregeld het gepiep van hongerige bekjes wanneer mama- / papavogel aangedragen komt met lekkers. We hopen wel stilletjes dat onze jonge gasten na het verlof hun nestje gaan verlaten, want zodra we boven aan de slag gaan, is er geen in of uit meer voor de beestjes.

De onbeweeglijke bout

Tegenwringer van de week: de onbeweeglijke bout
Bij het opbouwen van een strobalen muur worden om de twee rijen strobalen houten balken geplaatst en naar beneden geduwd met hydraulische pompjes. Deze pompjes duwen zich af tegen zware L-ijzers die met dikke bouten wordt vastgezet op het houten subframe. Alles ging vlot tot één van die dikke bouten (1cm doorsnede!) besloot te blijven waar ie was. Halverwege het inschroeven wilde hij niet meer verder, en ook niet meer terug. Verschillende boorpogingen en klopboorpogingen later hadden we de koppigaard nog geen millimeter van zijn plaats kunnen krijgen. Daar stonden we dan: een L-ijzer en een onvermurwbare bout die ons tijdens de laatste rechte lijn van benedenmuren zetten in de weg staan.
Ondertussen dan maar wat andere kleinigheden afgewerkt.
Een paar dagen later terug op post, uitgerust met dopsleutels, hamers, en - voor in het ergste geval - een ijzerzaag. Een stevige dopsleutel, enkele stevige tikken, en ons boutje kwam los (het was een beetje een anticlimax na al die verwoede pogingen van een paar dagen eerder). Klus geklaard, nu kunnen we weer verder.

Bye bye, gatenkaas!

Weer een weekend voorbij, weer wat klusjes geklaard.
Op vrijdag hadden we een afspraak met de architect om nog enkele dingen te overlopen en wat vragen op hem af te vuren (onze hoofdbrekers).
* Schuine muur aan de erker: blijkt pionierswerk te zijn. Dus we gaan voor de oplossing die ons het eerste te binnen viel: vertikale balken die evenwijdig aan elkaar lopen zo dicht mogelijk bij de skeletbalken plaatsen en opvullen met stro, zoals de gewone muren. De hoeken tussen de skeletbalken en subskeletbalken die open blijven met een kalk-hennepmengsel vullen. Het kalk-hennepmengsel heeft eenzelfde isolatiewaarde als het stro, dus we moeten hiermee niet inboeten op kwaliteit.
* De skeletbalken aan de ramen die niet netjes haak staan, maar buiten breder zijn dan binnen waardoor onze "bak" er niet kan worden ingeschoven: weer een first, nooit eerder meegemaakt, en dus ook geen pasklare oplossing. En het blijkt ook echt niet evident om dit eenvoudig op te lossen. Om geen doorlopende gaten te laten (koudebruggen, weet je wel), stelt Peter voor om eerst de korte tussenbalkjes tegen het skelet te schroeven (maw op de ene of andere manier die naar beneden pompen, waterpas zetten en op de juiste afstand van binnen- en buitenkant vastzetten). Daarop de binnenbalk vastschroeven. De buitenbalk - tegen wil en dank - korter maken zodat deze tenminste op zijn plaats geraakt en daar vastmaken door schroeven schuin door de korte balkjes te jagen. Het gat moeten we later nog opvullen met een soort ecologische PUR.
*Verder had hij nog een verrassend en ontraditioneel voorstel ivm de ramen: wat als we ze nu eens aan de buitenkant van het huis plaatsen? Maw niet in het kader maar aan de buitenkant tegen de gevel van het huis aan. Kan dit dan? Het zou natuurlijk wel een aantal dingen oplossen / vergemakkelijken. We hebben namelijk gezien dat niet enkel de losse balken kronkelen, maar dat onze zeer minutieus gemaakte raamkaders - onder druk van het stro? Of door vocht en temperatuur? - ook niet netjes op hun plaats blijven. Maar daar zouden de ramen dan dus geen hinder van mogen ondervinden. Enfin, food for thought...

Na de werfvergadering weer aan de slag:
*De meeste gaten zijn ondertussen gevuld, onze muren zijn dus netjes afgewerkt (op de slaapkamer na, maar daarvoor moeten we eerst nog het één en ander verhuizen om eraan te kunnen). We hebben min of meer onze tactiek vastgelegd: de balen moeten gewoon perfect op maat worden gemaakt, geen ruimte voor extra centimeters. In de kleine gaatjes boven de kleine ramen wordt de baal op dezelfde grootte als het gat gemaakt. En dan spant het nog mooi. Als je meerdere balen in het gat hebt, tellen we er tot max twee cm bij in de breedte, de hoogte houden we exact op maat (soms rekt de baal zich zelfs wat uit als je hem erin slaat, waardoor je plots een baal hebt die 10 cm langer is dan het gat). En verder is het gewoon meppen. Een balkje van zo'n 50cm helpt hier aardig bij.

*Daarnaast is de kelder weer netjes droog (en hopelijk ook zo gebleven na het onweer van vanmorgen) en opgeruimd nadat we onze nieuwe rekken hebben opgezet.
Bedoeling is om nu zo snel mogelijk de verluchtingsgaten af te werken, zodat de kans om nog water binnen te krijgen tot een minimum wordt herleid.

We against the Weather

Om de zoveel tijd dient er wat oplapwerk te gebeuren, en met de regen en wind van de afgelopen dagen drongen een paar ingrepen zich op.
Eén van de buizen die we tijdelijk aan de regenpijpen hadden vastgemaakt om het regenwater weg te leiden van het huis was losgeraakt. Gevolg: water dat via de verluchtingsgaten de kelder binnenstroomt. Dus werd het een vrijdagnamiddagje soppen (vervolg soppen komende vrijdagnamiddag).
Terwijl ik emmertjes water aan het wegdragen was (16 emmers and counting), vlogen de panlatjes me om de oren. We hadden deze enkel vastgeniet, en dat blijkt duidelijk niet afdoende om stevige windvlagen te weerstaan. Dus op zaterdag: ladder op en de latjes - ditmaal met schroeven - terug vastzetten.
Bleef zondagvoormiddag over om nog wat aan onze muren te werken ('s namiddags stond er weer een feestje op de planning). En toen was er weer een weekend voorbij...

Positive note: Hoewel Moeder Natuur ons graag stokken tussen de wielen steekt waar het het huis betreft, verwent ze ons waar het op de tuin aankomt: onze berg grond is de thuis van klaprozen en roze papavers, onze 11 fruitbomen staan vrolijk te bloeien - dit jaar onze eerste appel en pruim? (de meeste vruchtjes doen we weg, want onze boompjes zijn nog wat jong om al veel offspring voort te brengen (ze moeten eerst nog goed groeien), maar we gaan toch een paar vruchtjes laten staan zodat we al eens kunnen proeven).
En onze tuin herbergt weer een nieuwe bewoner: een (rans?)uil.

Twist&Shout

Ligt het nu aan het zomerweer waar we met z’n allen zo naar verlangd hebben, of aan de vermoeidheid die begint toe te slaan, maar het vlot de laatste weken niet zo. Nu het weer wat warmer wordt, beginnen alle balken voor het subskelet krom te trekken, waardoor het een onmogelijke opdracht wordt om onze frames voor de ramen en deuren recht te krijgen.

De balken maar twisten en wij maar vloeken.

Dus dat hebben we maar even opgegeven en ons toegelegd om die gatenkaas nog eens aan te pakken, maw baaltjes op maat (gesplitst en gezaagd) om die laatste gaten rond de ramen toe te krijgen. Wij en de balen hebben ons in alle mogelijke bochten gewrongen, en na een worsteling van uren hebben we toch 3 balen op hun plaats gekregen. Zware inspanningen en niet genoeg drinken is een slechte combinatie, hebben we bovendien ontdekt: en daar was de zonneslag met bijbehorende oververhittingsverschijnselen (koorts, misselijkheid,...)
In ieder geval, de muren van onze bureau zijn nu helemaal toe. Ondertussen blijven we ons afvragen of er toch niet een trukje bestaat om dit gemakkelijker te doen. Als we dit hebben uitgedokterd, laten we het zeker weten.

Nog enkele hoofdbrekers:

*Hoe krijg je een kader (waar ramen moeten komen worden de balken op hun kant gezet en aan elkaar vastgemaakt met korte balkjes, waardoor je een kader krijgt) voor de ramen in een skelet dat buiten breder is dan binnen. Je zou de bak er langs buiten kunnen inschuiven (easy peasy), ware het niet dat daar natuurlijk onze plastiek hangt. Ze erin duwen met pompjes (we hebben het geprobeerd in de garage) geeft heel wat schade aan je skeletbalk, die we toch graag zichtbaar zouden willen laten. Dus dat is ook geen oplossing. Eerst de achterste balk plaatsen en dan ter plaatse de andere balkjes erop vijzen is ook geen oplossing want je krijgt op die manier de bak niet mooi recht. Enfin, to be continued...

*Hoe maak je een muur vast in een schuine wand (de balken van het skelet staan in een hoek van 90° tov elkaar? Als je er balen wil induwen, schuiven ze gewoonweg naar buiten. Misschien moeten we een subskelet zetten: vertikale balken die wel evenwijdig aan elkaar staan, en daar de balen tussen, maar dan heb je aan beide kanten nog de hoeken tussen de balken die je moet vullen (langs de buitenkant weer, wel te verstaan). Ook dit verhaaltje is to be continued...

Gelukkig zijn er toch wel een paar dingetjes die wel goed zijn gegaan: het verhuis van de keldertrap (bedankt Ragnar en Herlinde) en de binnendeuren (bedankt Sven en Marijke). Het binnenbrengen van de laatste lading stro op het verdiep (bedankt Kristof!!) en de hele lading balken voor het subskelet. Nu die laatste uit de weg zijn kunnen we de wildgroei van netels voor het huis eens aanpakken.

Komend weekend hebben we een heel drukke agenda buiten de bouw, dus hopelijk kunnen we het weekend erop met vernieuwd elan verder werken aan ons huizeke.

Praatjes vullen geen gaatjes

Los stro en blauwe knieën wel. Voordat de OSB op de vloer kan, moesten hier en daar wat gaten worden gevuld. In ieder geval, dat was de bedoeling. Onze verrassing was dan ook groot toen we 's avonds na het werk toekwamen op de werf, en zagen dat onze houtskeletbouwer al aan de slag was geweest. Zonder berichtje, dus we hadden nog niet opgeruimd, de strovloeren nog niet volledig afgewerkt,... Daar stonden we dan ook wat beteuterd te kijken (hoewel het natuurlijk wel heel tof is om te zien dat er een vloer ligt.) We zijn dan maar aan de slag gegaan om de delen die nog niet waren dichtgelegd af te werken, zodat die in ieder geval in orde waren. Dus op onze knieën hebben we baan per baan de vloer afgekropen om overal los stro in de gaten te proppen en de koorden los te snijden zodat de balen zich nog even goed/breder kunnen zetten en we zeker zijn dat alles zoveel mogelijk dicht is.
We hadden er natuurlijk ook voor kunnen kiezen om een PUR-pistool te gaan halen en de gaten op die manier vlug dicht te spuiten, but where's the fun in that. Bovendien is PUR in een strobalen huis als vloeken in de kerk: Not done! Waarom makkelijk als moeilijk ook kan, nietwaar?
Dit weekend zullen we vrees ik achter onze spulletjes moeten gaan zoeken - hopelijk liggen ze niet onder de OSB - en voor de tweede keer ons kelderplafond moeten repareren, dat onder de voorbarige ijver van onze aannemer het weer heeft begeven. Maar... we hebben een vloer:

Stukje bij beetje wordt het een huis

Zoals gezegd is het weer tijd voor muren; tijd voor het afbakenen van de woonruimtes living en keuken.
Na een weekend van meten, passen, zagen, checken en dubbelchecken, hameren, stampen, slaan, trekken, pompen, schroeven,... beginnen we het al aardig in de vingers te krijgen (die er trouwens al redelijk gehavend beginnen uit te zien - gelijk de echte, hé!).





We hebben het tempo al een stuk kunnen opvoeren ten opzichte van de vorige episode muren. Waar we voordien 1 raampje op een hele dag klaar hadden, zijn er ondertussen bijna 3 klaar, plus de muur van de living. En dit ondanks de vele tegenstribbelingen van de balken. Collega-strobouwers hadden ons inderdaad al gewaarschuwd voor het feit dat wat één dag op maat gezaagd is, niet noodzakelijk meer past de dag erna (hout leeft, weet je wel). Een gewaarschuwd man/vrouw is er twee waard, dus we hadden het hout wel al op zijn plaats gelegd, alleen nog niet vastgemaakt, maar er was later dan ook geen beweging meer in te krijgen (met de pompjes los je dat natuurlijk wel makkelijk op... brute kracht werkt altijd).
In ieder geval zijn de vorderingen van dit weekend goed zichtbaar. Op naar volgend weekend!

Aprilse grillen en grollen

Na de damage control van vorig weekend, was het dit weekend opnieuw tijd voor oplapwerk. Na een week van aprilse grillen en grollen had onze plastic folie rond het huis het deels begeven. Dus terug de ladders op om alles weer op zijn plaats te krijgen. Met april achter de rug, zorgt mei hopelijk voor minder onaangename verrassingen.

Nadat ons huis weer waterproof is gemaakt, kunnen we verder met ons werk. Het kelderplafond nog even verder afgewerkt. Dan het laatste stro in de vloer gestampt, en de isolatie tussen houtskelet en kelder verder aangevuld. Met die werkjes uit de weg, kunnen we ons de komende weekends weer helemaal focussen op het optrekken van meer muurtjes. What can we say, time flies when you're having fun.

Damage Control

Het enthousiast heen-en-weergeloop over de strovloer bij het bouwen van de muren vorige week viel niet in goede aarde bij de OSB die we eerder aan het plafond van de kelder hadden geplaatst. Hij is er dus wat bij gaan hangen:

Dus was het dit weekend tijd voor damage control. Met een aantal stutten hebben we de bulten en gaten terug naar boven geduwd en alles weer op zijn plaats gevezen.

Ondertussen is ons plafond gelukkig weer bijna als nieuw.

Lego, maar dan in't groot

Aan het einde van ons weekje 'vakantie' in de vorm van stroblokken stapelen, zijn de buitenmuren van het bureau, de gastenbadkamer en -slaapkamer klaar... (ca. 1/3 van de benedenverdieping)

Ok, het is nog niet helemaal afgewerkt, vandaar de gatenkaas rond de gaten die er ook echt horen te zijn (onze raampjes). De grote ramen zijn peace of cake, no sweat en nog zo van die dingen. De kleine raampjes daarentegen... Een tip voor toekomstige strobalenbouwers: heel leuk, die op maat gemaakte raampjes, maar er kruipt verdorie veeeel tijd in. Alles moet perfect in het lood, waterpas, even hoog, even groot enz... zijn. Toch een behoorlijke uitdaging aangezien het hout zelf niet overal helemaal recht is...  En als het hout in het frame gespannen is, durft dit bovendien ook al eens wat te buigen onder de druk. Daar sta je dan met je waterpas...

Daarnaast heb je van die hoekjes waarvoor je een baal moet inkorten + doorzagen + bijscheren, en dan moet die in een klein hokje dat nog net een paar centimeters kleiner is, daar helemaal boven aan het plafond, waarbij je dan - staand op een wiebelige stapel strobalen - heel je gewicht in de schaal moet werpen (en Trui moet dus nog veeeel boterhammetjes eten) om dat ding erin te proppen. En ja, het moet klemmen opdat de isolatie optimaal is. Die hoekjes gaan we onder handen nemen als de OSB op de vloer ligt. 

Waar het op neer komt: maak je ramen op maat van je strobalen! 

Enfin, al bij al is het een heel leuk gevoel om je eerste muren te zien verschijnen onder je eigen handen (en die van vrienden en familie - waarvoor een heel grote dank-je-wel!).

het langverwachte moment...

Als we aan bouwen denken, denken we meestal aan muren. En die tijd is nu eindelijk aangebroken! Gisteren hebben we onze eerste strobalen op elkaar gestapeld tot muren: strobalen tussen de vertikale balken klemmen, eventueel strobalen op maat maken, balken op maat zagen en bovenop 2 rijen strobalen leggen, aanspannen met pompjes, vastzetten met stevige L-ijzers en op naar de volgende rijen, tot je het plafond tegenkomt. Klinkt simpel, maar het moet allemaal net kloppen / passen; af en toe is er een stevige knie / schouder / hamerslag nodig.

Zoals gewoonlijk toch iets minder vlot als we hadden gehoopt / gedacht, maar we zijn dan ook met het moeilijkste eerst begonnen (de ramen). Zo hebben we onder leiding van de architect toch de pijnpunten even kunnen doornemen. Zodra we alles goed in de vingers hebben, zal het ongetwijfeld al vlug wat vlotter gaan.

rijtjes vullen

Op vrijdag was het tijd voor onze tweede levering stro, want het is hoog tijd om de vloer op de benedenverdieping te isoleren.

Op zaterdag kregen we twee extra paar helpende handen over de vloer (so to speak), in de vorm van toekomstige strobalenbouwers Lien en Wim. Extra handjes maken licht werk, en op het einde van de dag - tussen talrijke verhalen, anekdotes en tips door - hebben we al een mooi stuk van de vloer dichtgelegd en de resterende balen van de avond ervoor binnengehaald.

Op Paaszondag krijgen nog meer balen hun plaatsje in de vloer. De specialekes (gesplitste balen) houden we tot morgen. Wel alvast even de spouw tussen kelder en houtskelet isoleren - koudebruggen kunnen uiteraard niet!

En na een drukke dag is even verpozen in het stro een welgekomen verademing: